استرس بی دلیل
آیا تا به حال فکر کرده اید که در طول روز چند بار از جمله «استرس دارم» استفاده می کنید؟ در خیلی اوقات به خود می آیید و می فهمید اضطراب بی دلیل زیادی را تجربه می کنید و در این ضمان از خود می پرسید چرا استرس بی دلیل دارم ؟ هر کدام از ما به دلیل شرایط تحصیلی، کاری، خانوادگی و عاطفی که داریم، با عوامل مختلفی درگیر هستیم که باعث می شوند استرس بگیریم. در چنین شرایطی بررسی عواملی که در زندگی ما استرس ایجاد می کنند و عواملی که می توانند دلشوره و نگرانی را از ما دور کنند، ضروری به نظر می رسد. از طرف دیگر گاهی اتفاق می افتد که همان شرایط هم وجود ندارند اما ما دچار استرس بی دلیل می‌شویم.
در این مقاله با ما همراه باشید چرا که قصد داریم تا علت استرس بی دلیل را بیان کنیم و به شما در برطرف سازی دلیل اضطراب بی دلیل کمک کنیم. این مطلب را به هیچ عنوان از دست ندهید.
استرس چیست؟
استرس جز جدانشدنی زندگی سریع امروز است. استرس مزمنی که بیشتر ما با آن درگیر هستیم، اگر چه به اتفاقی عادی تبدیل شده است اما بدن ما به علت استرس بی دلیل و یا حتی استرس های موجهی که پشت سر می گذارد، بهای سنگینی پرداخت می کند. اما پیش از این که بتوانیم علت بروز استرس های بی دلیل زندگی مان را متوجه شویم بهتر است با خود استرس آشنا شویم.(Stress Symptoms, Signs, and Causes)
استرس پاسخی است که بدن ما یه هر نوع نیاز یا تنش روحی یا جسمی می دهد. هنگامی که ما خطری واقعی یا خیالی را احساس می کنیم، بدن ما شروع به واکنش نشان دادن می کند. این واکنش را استرس گویند. البته نباید تصور کرد که استرس همیشه کارکرد منفی دارد. استرس می تواند زندگی ما را نجات دهد. می تواند به ما نیروی مضاعفی برای مقابله با شرایط حساس زندگی ببخشد. استرس بی دلیل نیز یکی از انواع استرس است. زمانی که داریم در ذهن مان مرور می کنیم که دلایل بروز این مشکل چیست، در واقع داریم شرایطی که در آن قرار داریم را با گذشته مقایسه می کنیم.
چرا بی دلیل استرس دارم ؟
یکی از مهم ترین سوال هایی که در بسیاری از مواقع به ذهن انسان خطور می کند و موجب منفی نگری او می شود این است که چرا استرس بی دلیل دارم ؟ عواملی که باعث ایجاد دلشوره و استرس در ما می شوند، ممکن است در گذشته ایجاد شده باشند و به ناخودآگاه ما راه پیدا کرده باشند. هنگامی که در یک شرایط نسبتا عادی قرار داریم ولی همزمان به ما احساس دلشوره و نگرانی دست می دهد باید بتوانیم بر خودمان مسلط باشیم و شرایطی که در آن قرار داریم را با گذشته مقایسه کنیم.
بهتر است شرایطی که در آن هستیم را به دقت بسنجیم. باید متوجه شویم که در آن حال چه چیزی وجود دارد که دارد ما را به یاد یک تجربه ناخوشاید می اندازد. علاوه بر آن مواردی در زمان حال نیز وجود دارد که عامل ایجاد استرس بی دلیل می باشد اما ما به آن واقف نیستیم. در ادامه به توضیح این عوامل شکل دهنده اضطراب بی دلیل می پردازیم.
علت استرس بی دلیل
دلیل استرس بی دلیل چیست یا چه عواملی ایجاد کننده اضطراب بی دلیل است سوال خیلی از مردم می باشد که در این قسمت به آن پاسخ می دهیم. عوامل ایجاد کننده استرس با توجه به شرایط زندگی هر شخص ممکن است متفاوت باشد اما شایع ترین عوامل عبارتند از:
۱- مشکلات خانوادگی
مشکلات خانودگی از شایع ترین دلایل ایجاد استرس هستند. جر و بحث های خانوادگی، طلاق، دعواهای پدر و فرزندی یا مادر و فرزندی، دخالت های اطرافیان از جمله عواملی هستند که ذهن فرد را درگیر می کنند. در چنین شرایطی، فرد برای مدتی طولانی در معرض استرس قرار می گیرد. درگیری طولانی با چنین مسائلی، در آینده او نیز تأثیر می گذارد. برای برطرف کردن این گونه مشکلات پیشنهاد میکنیم حتما به یک مشاور خانواده مراجعه کنید.
۲- مشکلات اقتصادی
اقساط وام های مخلتف، اجاره خانه، افزایش روز افزون هزینه های زندگی و خوراک و پوشاک مسائلی هستند که همه ما با آن ها دست و پنجه نرم می کنیم. هر کدام از ما در برخورد با گرانی، تورم و یا مسائل اقتصادی دیگر دچار استرس می شویم و چون به این مسائل عادت کرده ایم تصور می کنیم که به استرس بی دلیل دچار شده ایم. اگر تمام طول روز را به دخل و خرج ماهیانه تان فکر کرده اید طبیعی است که در آخر شب دچار اضطراب شوید.
۳- مسائل شغلی
نداشتن امنیت شغلی، بیکاری، استخدام نشدن و محیط کار نامناسب ما را دچار استرس می کند. شغل ما به عنوان منبع درآمد ما و موضوعی که بیشترین وقت ما را در طول روز به خود اختصاص می دهد می تواند باعث ایجاد استرس بی دلیل شود. از طرف دیگر، افرادی که شغلی متناسب با توانایی هایشان ندارند و یا می دانند که پیشرفت چندانی نخواهند کرد، ناخودآگاه دچار استرس می شوند. در حالی که مشغول کارشان هستند، ناگهان دلشوره می گیرند و دچار استرس و اضطراب می شوند و نمی دانند که افکار منفی گذشته شان باعث شده که در محل کار احساس امنیت نکنند و آن وسوسه ها به سراغ شان بیاید.
راه های مقابله با استرس بی دلیل
راهکار هایی که جهت درمان استرس بی دلیل به کار می گیرید باید دائمی و همیشگی باشد. در غیر این صورت راهکار های کوتاه مدت در لحظه به شما کمک خواهند کرد و پس از مدتی نیز اثر خود را از دست می دهند. راهکار های بلند مدت مواجهه با اضطراب بی دلیل به این شرح می باشد.
۱- با موضوع مواجه شوید.
باید توجه داشت که پرسیدن دائمی این سوال که چرا دچار استرس بی دلیل می شوم خود باعث ایجاد استرس می شود. مواجه شدن به موضوع بدین معناست که واقعا در این موضوع تامل کنیم. یعنی با خودمان فکر کنیم که در گذشته چه چیزهایی باعث شده اند دلشوره و نگرانی را تجربه کنیم. در قدم بعدی باید ببینیم که در حال حاضر چه شرایطی داریم و آیا استرس و نگرانی ما بی دلیل است یا واقعا خطری احساس می کنیم.
۲- فعالیت ورزشی را در برنامه کارهایتان بگنجانید.
انجام فعالیت های ورزشی یکی از راه های کنترل استرس است که بسیاری از کارشناسان آن را توصیه کرده اند. فعالیت بدنی باعث می شود احساس بهتری داشته باشیم. هم چنین هنگامی که ورزش می کنیم، ذهن ما از افکار منفی که استرس بی دلیل را افزایش می دهد، خالی می‌شود. پیاده روی، دویدن، شنا و دوچرخه سواری از جمله فعالیت هایی اند که به ما کمک می کنند تا بتوانیم بر دلشوره هایمان پیروز شویم.
۳- رژیم غذایی تان را اصلاح کنید.
موادغذایی که در طول روز مصرف می کنید در بیشتر یا کمتر شدن استرس و نگرانی تان تاثیر دارند. رژیم های غذایی سرشار از موادی مانند کربوهیدرات ها و میان وعده هایی با میزان شکر زیاد استرس شما را زیاد می کنند. در مقابل رژیم حاوی میوه و سبزیجات تازه، پروتئین و ماهی و غلات استرس بی دلیل شما را کاهش می دهد.
۴- خوب بخوابید.
استراحت نامناسب به خصوص کمبود خواب شبانه از عواملی است که استرس شما را افزایش می دهد. تصور کنید که به دلیل مشغله فکری سه شب است درست نخوابیده اید. یقینا پس از آن بدون هیچ دلیلی روز پر استرسی را خواهید گذراند.
اگر خواب مناسبی در طول شب ندارید، راه های مناسبی برای بهتر خوابیدن وجود دارد. اما باید این را بدانید که اگر شب قبل خواب مناسبی نداشته باشید، روز بعد ذهن شما با کوچکترین عامل خطرناک، شروع به احساس خطر می کند و احساس نوخایند دلشوره و استرس بی دلیل به سراغ تان خواهد آمد.
۵- سیگار و قهوه یعنی استرس!
مصرف سیگار و قهوه و دریافت نیکوتین و کافئین، باعث بالا رفتن ضربان قلب و فشار خون می شود. تصور غلطی که در میان برخی افراد وجود دارد که سیگار کشیدن استرس را کاهش می دهد کاملا غلط است. مصرف سیگار باعث بالا رفتن دائمی فشار خون می شود. هم چنین دوری از سیگار و نکشیدن آن خود عامل دیگری است که باعث می شود فرد، استرس بی دلیل را تجربه کند. وابستگی روانی که سیگار و یا حتی قهوه ایجاد می کند، استرس تان را بیشتر از قبل خواهد کرد.
۶- انتظارات معقولانه تری داشته باشید.
یکی از عواملی که باعث می شود ما با نگرانی، عصبانیت و استرس مواجه شویم، انتظارات بی‌جایی است که از دیگران و یا اتفاقات زندگی مان داریم. در جهان امروز، هر کسی با توجه به شغل و شرایط زندگی اش، با دغدغه های زیادی مواجه است. انتظارات نامعقول باعث می شود که قسمتی از کارهای خود را بدون دلیل موجه برعهده دیگران بگذاریم. واگذار کردن کارهایی که در واقع جزو وظایف ما هستند، خود به خود باعث می شود استرس بگیریم.
۷- با دوستان صحبت کنید.
یک دوست خوب می تواند در کاهش استرس بی دلیل در زندگی ما نقش بسیار مهمی داشته باشد. تعدادی از شرایط استرس زایی که تجربه می کنیم بدین خاطر است که نمی توانیم تصمیم مناسبی برای شرایطی که در آن قرار داریم بگیریم. نقش یک مشاور خوب یا یک روانشناس مناسب اگر بیشتر از یک دوست خوب نباشد، قطعا کمتر از آن نیست. فضایی آرامش بخشی که مشاوران مرکز روان آرام برای شما ایجاد می کنند می‌تواند به شما در کاهش دادن استرس تان یاری برساند.
۸-مدیتیشن انجام دهید.
تکنیک های مختلفی در مدیتیشن وجود دارد که به شما کمک می کند به خوبی آرامش خود را باز یابید و کمتر دچار استرس بی دلیل شوید. معمولا مدیتیشن پاسخ طولانی مدت به اضطراب بی دلیل می باشد و به عنوان راهکاری موثر و دائمی برای اضطراب بی دلیل شناخته می شود. شما با انجام منظم مدیتیشن ضربان قلب خود را منظم ، جریان خون خود را تنظیم و ذهن خود را آرام می کنید که کمک شایانی به شما می کند.
۹-به مشاوره مراجعه کنید.
گاهی اقدامات فردی برای از بین بردن دائمی اضطراب های بی دلیل کافی نمی باشد. در برخی از موارد شما به یک متخصص نیاز دارید که با دادن راهکار های شخصی و متناسب با شما به استرس بی دلیل شما پایان دهد. شما می توانید برای یافتن مشاور مناسب خود با کلینیک تخصصی روانشناسی و مشاوره روان آرام تماس بگیرید.
راهکار های موقت جهت کاهش استرس بی دلیل
هرچند که اگر استرس بی دلیا مکررا ایجاد می شود باید فکری اساسی جهت درمان آن انجام داد ، اما راهکار های موقتی هستند که در لحظه به شما کمک می کنند تا بر اضطراب بی دلیل غلبه نمایید . این راهکار ها به این شرح می باشد :
- یک لیوان آب بنوشید.
- نفس های عمیق بکشید
- اگر در فضای بسته می باشید به فضای باز بروید.
- موسیقی بی کلام یا آرام گوش دهید.
- از حالت سکون خارج شوید و کمی راه بروید.
- در سکوت دراز بکشید.
- به فکر کردن بیش از اندازه پایان دهید.
- نقاشی بکشید یا احساسات خود را یاد داشت کنید (خط خطی بی هدف در بسیاری از مواقع موجب افزایش استرس می شود.)
این راهکار ها که به راحتی می تواند در هر زمانی انجام شود به شما کمک می کند تا بر استرس بی دلیل خود در لحظه غالب شوید و به خوبی آن را مهار نمایید.
اگر چه تعدادی از عوامل ایجاد کننده استرس تحت کنترل ما نیستند و ما در اتفاق افتادن یا نیفتادن آن ها نقشی نداریم اما سبک زندگی ما نقش بسیار پر رنگی در استرس ها و نگرانی هایی که تجربه می کنیم دارند. کافی است هر باری که ضربان قلب تان بالا می رود و در شقیقه هایتان احساس تپش دارید از خودتان بپرسید، آیا از شغلم راضی ام؟ آیا توانسته ام با مشکلات اقتصادی ام کنار بیایم؟ آیا این حالتی که دارم تجربه می کنم به خاطر بی خوابی های چند وقت اخیر نیست؟
در سال های اخیر تحقیقات مختلف نشان داده است که استرس طولانی مدت چه استرس بی دلیل باشد و چه با دلیل مشخص باشد باعث بروز بیماری های مختلف در اشخاص می شود.هر کدام از این عوامل به صورت جداگانه یا در کنار هم می توانند باعث شوند شما شرایط سختی را تجربه کنید. اما باید این نکته را بدانید که دشواری و پستی و بلندی در زندگی همه ما وجود دارد. تصمیم گیرنده اصلی شما هستید. شما باید تصمیم بگیرید که تا چه زمانی می خواهید به عوامل استرس‌زای مختلف اجازه دهید زندگی‌تان را بهم بریزند.
منبع: روان آرام
ویرایش: زینب معصوم زاده
