نحوه برخورد با همسر کنترل گر

همسر کنترل گر چه ویژگی هایی دارد؟

یکی از راه های موفقیت در زندگی زناشویی درک متقابل از نیازها و احساسات یکدیگر است. متاسفانه همسر کنترل گر نسبت به شریک زندگی دچار خشم و بی اعتمادی می شود و دیگر نمی تواند شرایط او را درک کند. کنترل کردن بیش از حد در بلند مدت به زندگی زناشویی آسیب جدی می‌زند و فرد را غیر قابل تحمل می کند. همسر کنترل گر نشانه هایی دارد و نوع خاصی از برخورد را می طلبد. اگر می خواهید بدانید آیا راهکاری برای مدیریت این گونه افراد وجود دارد یا خیر در ادامه مقاله با ما همراه باشید. 

همسر کنترل گر کیست؟

فرد کنترل گر به دنبال این است که هر آنچه را که در محیط اطرافش اتفاق می افتد تحت کنترل خودش قرار دهد. هر چند سطح کنترل در همه افراد همانند هم نیست. بعضی از آن ها سعی می کنند تا از راه های ملایم تری دیگران را کنترل کنند اما برخی افراد هستند که راه خطرناکی را در پیش می گیرند. به همین علت اساساً اختلال رفتاری کنترل گری همسر در سطح های متفاوتی دیده می‌شود. همچنین احتمال دارد این سطح کنترل گری نسبت به یک فرد باشد یا نسبت به گروهی از افراد باشد. 

علت ایجاد شخصیت کنترل گری

اینکه حرف مرد یا زنی کنترلگر می شود مسائل مختلفی می‌تواند در آن دخیل باشد. بسیاری از این اختلالات رفتاری نشات گرفته از دوران کودکی و گذشته فرد می باشد و برای فهم درست این موضوع بهتر است که به دوران ابتدایی زندگی فرد نگاهی انداخت. با این حال مهمترین دلایلی که در ایجاد این شخصیت نقش دارند شامل موارد زیر هستند:

ضربه های شدید در دوران کودکی مهمترین دلیل تبدیل شدن به یک شخصیت کنترل گر و بی اعتماد در بزرگسالی است. افراد در دوران کودکی به علت محدودیت هایی که دارند نمی توانند شرایط را طبق خواسته های خودشان مدیریت و کنترل کنند. این اتفاق سبب می‌شود تا در بزرگسالی سعی بر این داشته باشند که با به سلطه در آوردن همه چیز از تکرار شدن این اتفاقات ناخوشایند جلوگیری کنند.

عامل دیگر پایین بودن عزت نفس و اعتماد به نفس در افراد است که سعی می کنند از طریق کنترل کردن خودشان را به دیگران اثبات کنند. فردی که احساس ارزشمندی کمی دارد و حس می کند که همیشه افرادی با جایگاه و موقعیت بهتر از او می‌توانند موقعیت هایش را خدشه‌دار کنند و یا موفقیت او بستگی به زمین خوردن و آسیب دیدن دیگران دارد، قطعاً تلاش می‌کند که همسرش را کنترل کند. ممکن است با خود این گونه یعنی شد که دیگران بهتر می توانند همسرش را به خودشان جذب کند. بنابراین همیشه ترس از خیانت همسر دارد و تنها راه کم کردن این اضطراب، کنترل همسر است.

نشانه ها و ویژگی های همسر کنترل گر

گاهی ممکن است این سوال پیش بیاید که یک همسر کنترل گر چه نشانه هایی میتواند داشته باشد. این را بدانید که همسر کنترل گر رفتارهایی را از خودش نشان میدهد که شریک زندگی را کلافه می‌کند و به مرور زمان ادامه این زندگی را سخت تر می کند. بعضی از این نشانه ها شامل موارد زیر می شوند:

1-انتقاد در همه مسائل و ایجاد احساس گناه

یکی از ابزارهای قدرتمند همسران کنترل گرد استفاده از سرزنش و انتقاد کردن از شریک زندگیشان است. آنها با این کار می‌خواهند سطح او را پایین بیاورند تا خود بتوانند احساس و جایگاه بهتری داشته باشند. به این ترتیب تلاش دارند این حس را به همسرشان منتقل کنند که به آنها نیازمند است. همسر کنترل گر می تواند در کوچک ترین و جزئی ترین موارد هم از فرد مقابل انتقاد کند و با این کار حالت بهانه جویی دارد. هرچند در نگاه اول شاید این انتقادات در مسائل محدودی باشد اما به مرور زمان در تمام ابعاد زندگی شدت پیدا می‌کند.

همسر کنترل گر تمام سعی اش بر این است که شریک زندگی خود را در حیطه ای وارد کند که خودش دوست دارد. در صورتی که شما بخواهید کارهایی بر خلاف نظر او انجام دهید با رفتارهایش مدام تلاش می‌کند که این احساس گناه و عذاب وجدان را در شما چند برابر کند. این یک ابزاری است که سعی دارد با آن شما را تسلیم خواسته خودش کند. منوی یکی از راه‌های کنترل همسر ایجاد احساس گناه مصنوعی و ساختگی است یعنی چیزی که چهارچوب و مرز نیست اما او می خواهد برای شما آن را ایجاد کند.

2-دور کردن همسر از اجتماع و انجام رفتار های مطلوب برای کنترل

یکی از ویژگی هایی که این افراد دارند این است که می خواهند شریک زندگی شان را حتی از خانواده و اقوام خود دور کنند. اولین قدم آنها برای کنترل کردن همسرشان جور کردن از دیگران است. آنها با دلایل گوناگون این کار را انجام می دهند. گاهی ممکن است که همسرشان را اینگونه توجیه کند که دیگران رفتار مناسبی با او ندارند و یا توجیهات دیگری برای قطع ارتباط پیدا کند. در مواقع هم ممکن است که دیگران را از ارتباط با شما دور کنند. بنابراین اگر شما هم از آن افرادی هستید که بعد از ازدواج به راحتی نمی توانید با خانواده و اطرافیان تان رفت‌وآمد کنید بدانید که همسرتان این ویژگی را دارد.

برخلاف عقاید اکثریت مردم همسر کنترل گر همیشه رفتارهای تهاجمی و پرخاشگرانه از خود بروز نمی دهد بلکه بعضی از مواقع تلاش می کند که در بسیاری از کارها در کنار شریک زندگی اش باشد. مثلاً یک مرد کنترلگر ممکن است در خیلی از کارهای خانه به همسرش کمک کند.

برای همسرش بدون اطلاع او کادوی‌ تولد بخرد و یا دائم برای هر مناسبتی سوپرایزش کند. اما این کارها را با هدف عشق و علاقه به او انجام نمی‌دهد بلکه در پس آن این نیت وجود دارد که می‌خواهد همسرش را به خودش وابسته کند. از این رو تفاوت وجود دارد بین کسی که با علاقه می خواهد همسرش را خوشحال کند یا به علت ترس از دست دادن و وابسته کردن اش این کارها را انجام می‌دهد. 

3-حسادت و کنترل هزینه ها

حسادت را می‌توان از تمام رفتار های یک همسر کنترل گر متوجه شد. حسادت با حسادتی که در زندگی زناشویی نرمال است تفاوت دارد. مثلا اگر شما پستی را در صفحه اینستاگرام خود بگذارید حتی نسبت به اینکه چه افرادی آن را لایک کردند و چه کسانی کامنت گذاشتند برداشت خاص خودش را دارد و ممکن است نسبت به آن حساسیت بیش از حد نشان دهد. همچنین او حسادتش را نه به شکل غیرمستقیم بلکه کاملاً واضح و عینی بیان می کند.

اگر شما بخواهید با چنین همسری به مهمانی بروید حتی امکان دارد که جزئی‌ترین رفتار دیگران را اشتباه برداشت کند و بعد از مهمانی سوالات متعددی از شما بپرسد که چرا فلان فرد به شما اینگونه سلام کرد یا در مورد لباس چنین نظری داشت یا اینکه چرا با آن فرد حرف زدید و چه چیزهایی به هم گفتید. این رفتارها به تدریج زندگی را برای هر دو نفر سخت و غیرقابل تحمل می کند و باعث بروز اختلافات و در نهایت منجر به طلاق میشود.

قطعا در مورد مسائل مالی در خانواده زن و مرد تلاش می‌کنند که هزینه‌ها و مخارج را در کنار یکدیگر مدیریت کنند اما اگر فردی کنترل گر باشد می خواهد کنترل خودش را حتی در مسائل مالی هم نشان دهد. به طوری که سعی می کند همیشه جزئی‌ترین مخارج همسرش را به شکل های مختلفی بررسی کند و در واقع با این کار او را زیر ذره بین ببرد. این فرد ممکن است که برای کوچکترین هزینه‌ها هم از همسرش توضیح بخواهد و او را سین جین کند.

4-تسلیم کردن همسر با سوالات زیاد و استفاده از تهدید

همسر کنترل گر در مسائل روزمره زندگی فرد مقابل دخالت می‌کند و هیچ حریم خصوصی برای او نمی شناسد. او با سوالات مختلف شریک زندگی اش را آماج حمله قرار می‌دهد. در واقع شما با بررسی هایی که در یک مسئله انجام می دهید می توانید به یک نتیجه مطلوب برسید و در مورد آن اقداماتی انجام دهید اما همسر کنترل گر به هر نحوی که شده می‌خواهند آن را زیر سوال ببرد. به نوعی پرسیدن سوالات زیاد و بازجویی کردن از ابزارهای قدرتمند یک همسر کنترل گر است تا با این کارش به او نشان دهد که نقش اصلی را در زندگی دارد.

همسر کنترل گر هنگامی که می‌بیند که به هر طریقی نمی‌تواند خواساته خود را به فرد مقابل تحمیل کند از تهدید کردن به عنوان ابزاری برای رسیدن به خواسته‌هایش استفاده می‌کند. این تهدید همیشه در مورد فرد مقابل نیست بلکه برخی اوقات برای تاثیرگذاری بیشتر به همسرش می‌گوید که اگر مطابق با خواسته او رفتار نکند به خودش آسیب می زند. یعنی گاهی اوقات همسر کنترل گر با خودزنی هنگام عصبانیت به هر شکلی می خواهد دیگران را تحت نظر خود قرار دهد.

5-عشق با شرط و جاسوس بودن

در یک ازدواج معمولی زن و مرد همدیگر را دوست دارند و این شرط عشق به علت احساس پاکی است که هردو دارند اما در ازدواج با فرد کنترل گر بهتر است توجه کنید که او بی نهایت ممکن است عاشق باشد با این شرط که این به ظاهر عشق واقعی فقط زمانی ادامه پیدا می کند که فرد مقابل کاملاً تحت اختیار و مطیع او باشد. به محض این که همسر کنترل گر بفهمد که شریک زندگی اش از کنترل او خارج شده است و دیگر تن به هر خواسته اش نمی دهد عشقش خاموش می شود. بنابراین یک همسر کنترل گر فقط تا زمانی می‌تواند شما را دوست داشته باشد که بدون قید و شرط به حرف هایش گوش دهید.

وقتی بخواهید کسی را تحت کنترل خودتان داشته باشید تمامی رفتارها و اعمال او را شدیداً زیر نظر می گیرید. احتمالاً شما فیلم هایی را دیده اید که در آن برخی از افراد جاسوس هستند و فرد مقابل را تمام وقت زیر ذره‌بین قرار می‌دهند. همسر کنترل گر هم ممکن است با بدبینی چنین رفتاری با شریک زندگی اش داشته باشد. این جاسوسی احتمال دارد با نصب جی پی اس در ماشین یا چک کردن تلفن همراه و یا تعقیب در زمان هایی که به تنهایی به جای می‌رود باشد.

6-عدم شنیدن سخنان همسر و پایین کشیدن او

یک همسر کنترل گر تلاش نمی‌کند که صحبت بین شما و خودش باز شود. ممکن است برای هر توضیحی که فرد مقابل می دهد بهانه بگیرد و اجازه ندهد که او صحبتش را ادامه دهد. به این ترتیب سعی می‌کند که گوش خود را برای شنیدن حرف دلیل و استدلال منطقی ببندد و فقط حرف های خودش را بزند و توجهی به شرایط و نیازهای همسرش نداشته باشد. چراکه اعتماد به حرفهای همسرش را در تضاد با روحیه کنترل گری خودش میپندارد. بنابراین چنین فردی نمی خواهد که در مورد موضوعات مختلف با همسرش به صحبت بنشیند و راه حلی ارائه دهد. 

همسر کنترل گر دوست ندارد موفقیت‌های پارتنرش را ببیند و سعی می کند که آنها را انکار کند یا بی ارزش و ناچیز جلوه دهد. دلیل این مسئله هم مشخص است فکر می‌کند وقتی که همسرش به موفقیت برسد و جایگاه و موقعیت اجتماعی خوبی پیدا کند یعنی اینکه شرایط و جایگاه او زیر سوال رفته و دیگر قدرتی ندارد در نتیجه نمی تواند مثل سابق او را کنترل کند. برای آنها حق تقدم موفقیتی که همسرشان برمیدارد یعنی خارج شدن از زیر سلطه و قدرت او و این به ضرر روحیه کنترل گری آنهاست. 

نحوه برخورد با همسر کنترل گر

اینکه بتوانید با همسر خود چگونه رفتار کنید نقش مهمی در پایداری زندگی زناشویی شما دارد. برخی اوقات رفتارهایی که افراد با همسر خود دارند باعث می شود که زندگیشان بدتر در سراشیبی فرو برود. بهترین راه های که می توانید برای ارتباط با همسر کنترل گر خود داشته باشید شامل موارد زیر می شوند:

1-بدتر نکردن شرایط و یادگیری نحوه مخالفت

شما چه دوست داشته باشید چه نداشته باشید همسرتان این صفت کنترل گری را دارد. بنابراین اولین قدم این است که این ویژگی همسرتان را بپذیرید. شاید این نکته آسان به نظر برسد اما تحقیقات نشان داده است که خیلی از افراد در مواجهه با همسر کنترل گر خود از کوره در می روند و رفتارهای تکانشی و همراه با عصبانیت بروز می‌دهند. دعوا و مشاجره با همسر کنترل گر اوضاع و شرایط را بدتر می‌کند و زندگی زناشویی را به سمت تخریب پیش می‌برد. بنابراین اولین قدم این است که تحت هر شرایطی آرام باشید.

برخی از افراد فکر می‌کنند که در تعامل با همسر کنترل گر بهتر است که تحت هر شرایطی با عقاید و رفتارهای او موافقت کنند تا مشکلی ایجاد نشود اما واقعیت این است که این نوع رفتار نشان از عشق و محبت ندارد چرا که در واقع با این کار مهر تاییدی بر رفتارهای ناسازگار و ناخوشایند همسرتان زده اید و در بلندمدت دیگر شانسی برای درمان او ندارید. آنچه در عمل اتفاق می‌افتد می‌تواند ویژگی کنترل گری اش را کم کند. فرض کنید که در مورد یک موضوعی همسر کنترل گر شما عقیده دارد که شما کاملاً با آن مخالف هستید. 

مخالفت آشکار و واضح با او هیچ کمکی نمی‌کند. جر و بحث فقط اوضاع را بدتر می کند چراکه بعید است چنین فردی از خواسته هایش کوتاه بیاید. برای مخالفت با او بهتر است از راه های هوشمندانه تری استفاده کنید مثلا می توانید بگویید که نظری که تو دادی خوب است اما آیا فلان نکته را هم در نظر گرفته اید یا برای این مسئله راه حل های دیگری هم وجود دارد که یکی از آنها... است. با این کارها گارد او کم می شود و سر صحبت باز می شود.

2-هدایت کردن کنترل گری به سوی حل مشکلات و همدلی

گاهی اوقات می توانید در زندگی با همسر کنترل گر از صفات رفتاری او برای حل مسائل زندگی تان استفاده کنید مثلاً می‌توانید مشکلاتی را که هر دوی شما دچار آن هستید تهیه کنید. سپس از او بخواهید که برنامه ای برای حل آنها تنظیم نمایید. با توجه به اینکه مسائل پیش رو مربوط به هر دوی شما می‌شود حل آنها توسط همسر کنترل گر نه تنها در کاهش رفتارهای او تاثیرگذار است بلکه گره‌ای را هم از زندگی مشترک شما باز می کند. 

حتما تاکنون این جمله معروف را شنیده اید که همدلی از همزبانی بهتر است اما متاسفانه همدلی در زندگی زناشویی زیاد دیده نمی شود به همین علت است که افراد بعد از مدتی محبت و دوست داشتن بینشان کم می شود. یکی از بهترین راهها برای همدلی این است که زن یا مرد در مواجهه با همسر کنترل گر خود را به جای او بگذارند. این کار سبب می شود که شرایط سختی را که همسرشان از لحاظ روحی دچار آن شده بهتر متوجه شوند. البته در پیش گرفتن این رویکرد بهتر است تا آن جایی ادامه دار شود که همسر کنترل گر اجازه بی احترامی و جسارت به شریکش را به خود ندهد.

3-عدم اجازه به محدود کردن

همسر کنترل گر روی تعاملات و برخورد شما با دیگران تاثیر می‌گذارد. مثلاً سعی می‌کند تا شما را از حضور در روابط اجتماعی و رفت و آمد با خویشاوندان و دوستان تان منع کند. شما بهتر است با در پیش گرفتن رفتارهای محترمانه و قاطعانه در برابر چنین خواسته های او مقاومت کنید. کوچکترین نرمش در برابر این گونه رفتارهای همسر قادر است عواقب نامطلوبی را ایجاد کند. البته می توان راهی پیدا کرد تا او را متوجه رفتار اشتباه کرد.

بعضی از این راهکارها این است که شما و همسرتان را با دوستانتان آشنا کنید. این کار باعث می شود که به شما اعتماد بیشتری داشته باشد یا اینکه از او بخواهید در جمع‌های دوستانه تان حضور داشته باشد تا خیلی از مسائل مدیریت شود. علاوه بر این بهتر است گاهی وقت ها خودتان هم با همسرتان به تفریح و گردش بروید تا متوجه شود تمام وقت شما فقط معطوف به خانواده و دوست صمیمی نیست.

4-خودخوری نکردن

گاهی رفتارهای همسر کنترل گر به صورتی است که این ذهنیت را برای شریکش ایجاد می کند که واقعاً رفتارهای او عیب و ایراد خاصی دارد وگرنه این حجم از انتقاد از همسر خود را نمی دید. نباید اجازه دهید که این باورها و افکار منفی در شما ایجاد شود و ذهن شما را تغییر کند. سعی کنید همیشه در مواجهه با همسر کنترل گر به خودتان بگویید که شما رفتار درستی دارید و هر آنچه را که نشان می دهید در حد توانتان است.

بنابراین سعی کنید که احساس گناه و عذاب وجدانتان را کنترل کنید و نگذارید که سراغتان بیاید. شما با عملکرد خود در پی کمک به همسرتان هستید و کسی که بهتر است رفتارش را تغییر دهد همسر کنترل گر شما است نه خودتان. گاهی اوقات چنین احساس های گناهی شما را در در مواجهه با رفتارهای نادرست همسرتان بی دفاع و شکننده می کند که نباید اجازه دهید این احساسات در شما ریشه دار شود.

5-دفاع از اعتقادات

همسرش کنترلگر ممکن است سعی کند که در اعتقادات مذهبی سیاسی فرهنگی و عقیدتی شریکش تاثیر بگذارد و او را به سمت و سوی عقاید و باورهای خودش ببرد. از این رو دلیلی ندارد که شما مطابق با او فکر کنید و به هر آنچه که همسر کنترل گرتان باور دارد یا هر نظری که در مورد مسائل سیاسی و فرهنگی داشت شما هم همان را داشته باشید.

هرچند سعی کنید که حرفهای او را بشنوید از دیدگاه او به دنیا نگاه کنید اما در صورتیکه استدلال مناسبی در رابطه با عقاید دارید آن مخالفت را محترمانه و مقتدرانه بیان کنید اجازه ندهید که این اختلاف عقاید منجر به دعوا و جر و بحث بین تان نشود. سعی کنید همیشه به لحن کلام خود توجه کنید. این را بدانید که بیشتر اختلافات در زندگی مشترک به خاطر تفاوت عقاید بلکه تن و لحن کلام است. 

سخن آخر

همسر کنترل گر رفتار ها و ویژگی هایی دارد که به تدریس زندگی را برای فرد مقابل تیره و تاریک میکند. اگر در اطراف شما هم چنین فردی وجود دارد یا همسر شما هم نشانه های یک فرد کنترل گر را دارد توصیه می شود که از یک زوج درمانگر یا خانواده درمانگر با تجربه کمک بگیرید.

منبع: سایت هنر زندگی

ویرایش: زینب معصوم زاده