باورهای غلط درباره دوستی.

دوستی و باورهای غلط درباره دوستی

شکل گیری باورهای غلط درباره دوستی با عمیق تر شدن روابط بیش از پیش نمایان می شود. از جمله توقعات غیرمنطقی مانند ادامه دادن رابطه برای همیشه یا وفاداری بیش از حد است. مردم تمایل دارند در مورد دوستی ها ساده صحبت کنند. گویی امری بدیهی و پیش پا افتاده است. حال اینکه دوستی قواعد خود را دارد و مستلزم این است که هر دو نفر به طور مداوم تلاش خود را برای حفظ رابطه سرمایه گذاری کنند. هیچ مدل کاملی برای یک دوستی خوب وجود ندارد. تغییر یا پایان دوستی نیز اشکالی ندارد و بخشی از روند تکامل انسان ها و روابط آن ها محسوب می شود. 

دوستی در بزرگسالی

بسیاری از موقعیت ها در نوجوانی و بزرگسالی نه تنها مردم را با افراد جدید زیادی آشنا می کند بلکه فرصت های مکرری را برای ادامه دیدن آن افراد و ایجاد صمیمیت فراهم می کند. صمیمیت هم در روابط افلاطونی دوستانه و هم در روابط عاشقانه تا حدی به دلیل نزدیکی جغرافیایی ایجاد می شود. قرار گرفتن در نزدیکی فرد دیگری از نظر فیزیکی فرصت‌های بیشتری برای پیوند ایجاد می‌کند. هرچه بیشتر یکدیگر را ببینید بیشتر متوجه می‌شوید که علایق مشترک دارید. صحبت های کوتاه و معمولی باعث می شود بفهمید هر دو از برنامه های تلویزیونی مشابهی لذت می برید یا به کشف مسیرهای پیاده روی جدید در منطقه زندگی علاقمندید.

زمانی که به سمت آسیب پذیری جهش می کنید و به این نوع تمایلات اعتراف می کنید دوستی ها عمیق تر می شوند. دوستی یکی از آن چیزهایی است که بسیاری از مردم آن را بدیهی می دانند و زیاد به جنبه های مراقبت از آن فکر نمی کنند. گاهی اوقات به نظر می رسد که دوستی ها کاملا ناگهانی و از ناکجا آباد شکل می گیرند در حالی که دوستی فرایندی است که باید فعالانه روی آن کار شود. کل این روند می تواند بسیار چالش برانگیز باشد. از همین رو به دنبال این چالش ها و شاید برای کنترل بهتر شرایط، افسانه ها و باورهای غلط اما رایج زیادی به وجود آمده است. 

باورهای غلط درباره دوستی

پیام های دریافتی پیرامون دوستی معمولا تک بعدی هستند. مردم اغلب از دوستی‌ها با عباراتی مانند «بهترین دوستان برای همیشه و همه عمر» صحبت می‌کنند و پیچیدگی این روابط مهم را نادیده می‌گیرند. از این تعاریف ساده اسطوره ها و باورهای نارستی پدید آمده است. در ادامه به چند افسانه و باور غلطی که در مورد دوستی وجود دارد و باید اصلاح شوند اشاره شده است. 

1-باورهای غلط درباره دوستی | ابدی بودن دوستی

برخی از دوستی ها تا آخر عمر باقی می مانند. اما اغلب اوقات شکل و فرم و انتظارات جاری در چهارچوب دوستی ها در طول زندگی تغییر می کنند. افراد تغییر می کنند. مکان آن ها تغییر می کند و آنچه که طرفین از یک دوست و از یک رابطه دوستی به دنبال آن هستند نیز تغییر خواهد کرد. بهتر است این تصور را عادی و رایج کنید که دوستی‌ها مرتباً پایان می‌یابند و در رابطه دیگر حل می‌شوند و این اشکالی ندارد.

این بدان معنا نیست که آن ها هرگز واقعی یا مهم نبوده اند. همچنین "دوستی های موقعیتی" وجود دارند که فقط برای مدتی بنا به دلایل مقتضی در زندگی فرد می مانند. مانند اینکه در یک مکان خاص کار می کنند یا زندگی می کنند و این روابط همچنان می توانند بسیار ارزشمند باشند حتی اگر موقتی باشند. در این رابطه بهترین راه تمام کردن دوستی پیشنهاد می شود.

2-دوست هرچه بیشتر، بهتر

کیفیت یک رابطه بسیار بیشتر از کمیت آن اهمیت دارد. اگر مجبور باشید بین ده رابطه که با آن ها وارد مراوده شده اید رابطه خوبی شکل بدهید یا فقط چند دوست واقعاً خوب را انتخاب کنید احتمالاً با تعداد کمتر خوشحال‌تر خواهید بود. در حالی که مطمئناً داشتن چند دوست به خودی خود مهم است، صرف شمار عددی دوستان فاکتور مهمی برای احساس رضایت بیشتر نخواهد بود. وقتی استرس دارید بدن هورمون کورتیزول ترشح می کند.

مطالعات نشان داده‌اند که وقتی افراد دوستانی را کنار خود ندارند یا کیفیت روابط دوستانه‌ آن ها ضعیف باشد سطح کورتیزول فرد افزایش می‌یابد. در عین حال انتهای دیگر طیف نیز با همین مشکل روبرو است. به این صورت که افرادی که دوستان زیادی دارند در واقع همان افزایش استرس را تجربه می کنند. چرا که تلاش برای حفظ همه آن روابط بسیار استرس زا خواهد بود و بنابراین بیشتر بودن دوستان لزوما به معنای بهتر بودن نیست. چه برای فرد و چه برای شکل کلی روابط و تجربیات حاصل از آن.

3-باورهای غلط درباره دوستی | عدم دوستی بین مردان و زنان

این باور که مردان و زنان نمی توانند فقط با هم دوست باشند قطعا نادرست است. دوستی های مختلط زیادی وجود دارد که بسیار ارزشمند و حمایت گرانه پیش می روند. هزاران زن و مرد وجود دارند که دوستی افلاطونی با یکدیگر دارند. همچنین این امکان هم وجود دارد که شخصی فرد دیگری را جذاب بیابد اما همچنان به همین دلیل با او دوستی ساده خود را ادامه بدهد. اینطور نیست که به طور خودکار صرف حضور زن و مرد یک دوستی را از موجودیت اصیل آن ساقط کند. مطالعات علمی شواهدی را ارائه کرده اند که نشان می دهد در روابط زن و مرد احتمال ملاقات مردان با دوستان جنس مخالف خود بسیار بیشتر از زنان است. البته این بدان معنا نیست که آن ها در وهله اول با هم دوست نیستند. دوستی های قبل از ازدواج نیز می تواند از این نوع باشد.

4-دوستی واقعی و عدم اختلاف

برخی بر این باورند که دوستی واقعی به این معنی است که هیچ چیزی بین آن ها به عنوان تفاوت سلیقه و اختلاف نظر پیش نخواهد آمد. در حالیکه اینطور نیست. تعارض در دوستی ها سالم و طبیعی است. درست مانند هر رابطه انسانی دیگر، دوستی تعامل بین انسان های پیچیده با نیازهای پیچیده و متغیر است. وقتی به هم مرتبط می شوید ایجاد تعارض و تضاد غیرقابل اجتناب می شود و این اتفاقا خوب است.

تضادهای شکل گرفته بدان معنا نیست که رابطه شما یک دوستی واقعی نیست یا دوستی قوی بین طرفین برقرار نیست. در واقع در صورتی که هر دو عضو رابطه بتوانند آشکارا و صادقانه از طریق چالش ها با یکدیگر کار کنند دوستی ها اغلب قوت می گیرند. حتی بعد از آشتی با دوست پس از دعوا نیز می توان با وجود اختلافات، کیفیت دوستی را افزایش داد.

5-غیرقابل جبران بودن اختلاف بعد دوستی

از دیگر باورهای غلط در مورد دوستی این است که هنگامی که یک دوستی به هر دلیلی از بین رفت هرگز به روزهای سابق برنمی گردد. در حالی که برخی از دوستی ها برای همیشه از بین می روند برخی دیگر پس از یک دوره جدایی یا یک دوره زمانی دشوار قوی تر باز می گردند. دوستان دوران کودکی ممکن است متوجه شوند که در دانشگاه از یکدیگر دور شده اند و سپس در بزرگسالی نقاط مشترک بیشتری پیدا کرده اند.

دوستی که دوران شخصی سختی را پشت سر می گذارد ممکن است از رابطه عقب نشینی کند و بعداً دوباره به رابطه برگردد. برخی از رخدادهای زندگی مانند یک رویداد بزرگ یا تلاقی یک مرحله از زندگی مانند بچه‌دار شدن همزمان می‌ تواند افرادی را که قبلاً از هم دور شده‌اند به هم نزدیک کند. هیچ نقشه راه واحدی برای دوستی و صمیمیت وجود ندارد که روی همه افراد نتیجه یکسان بدهد. همدردی با دوست در دوران سخت دوستی را نگه می دارد.

6-باورهای غلط درباره دوستی | عشق مهم تر از دوستی

در حالی که دوستی ها لزوما به لحاظ نوع برخوردها شکل عاشقانه ندارند اما جدایی دوستان می تواند فوق العاده سخت و دلخراش باشد. کسانی که دوستی های خود را به پایان می رسانند باید به خود اجازه دهند که پس از پایان یک وابستگی دوستانه صمیمی مهم به همان روشی که یک شخص عاشق عزاداری می کند سوگوار دوست از دست داده خود باشند. بنابراین این تصور که پایان یک دوستی به بدی پایان یک رابطه عاشقانه نیست باور درستی نیست.

7-دوستی واقعی و توانایی ذهن خوانی

برخی از افراد به غلط تصور می کنند دوستان واقعی می دانند که طرف مقابل به چه چیزی نیاز دارد و اگر ندانند دلیلی است بر خوب نبودن دوستی. در هی شکلی  از رابطه حتی در روابط بسیار نزدیک مانند خانواده یا شرکای عاشقانه نیز نمی توان انتظار داشت که ذهن خوانی کنند چه رسد به روابط دوستانه. وقتی یکی از طرفین یک رابطه احساس ناراحتی می کند یا نیاز به تعیین حد و مرز دارد یا می خواهد در مورد موضوع مهمی صحبت کند باید آن را بازگو کند.

حتی از دوستی که شما را برای سال های متمادی و طولانی می شناسد نمی توان انتظار داشت که بدون راهنمایی شما نیازهای شما را شناخته و درک کند. دوستان باید باورهای را حول این حقیقت هدایت کنند و تمرین کنند که نیازهای خود را به صورت شفاف بازگو کنند.

8-دوستی ها و وفاداری ابدی

اینکه دوستی به معنای تعهد دادن و وفاداری ابدی باشد نیز از آن باورهای بسیار رایج اما غلط در مورد روابط دوستانه است. دوستی ها می توانند شما را در سخت ترین دوره های زندگی همراهی و راهنمایی کنند. وقتی اوضاع درسی سخت است، وقتی کار و هدف به خصوصی به انجام نمی رسد و وقتی اعضای خانواده احساس غیرمنطقی بودن را منتقل می کنند دوستان گزینه های خوبی برای پناه بردن هستند. 

حمایت صمیمانه آن ها می تواند باعث ایجاد حس عمیق وفاداری نسبت به رابطه دوستی شود. اما اگر رابطه ای شروع به تیره و تار شدن کند کمک یک دوست، وفاداری ابدی را تضمین نمی کند. دوستان وفاداری یکدیگر را از طریق مشارکت مداوم در رابطه و همکاری با یکدیگر برای رشد رابطه به دست می آورند. در حالی که یک دوست خوب در یک لحظه سزاوار سپاسگزاری و شاید بهره مندی از شک و فرصتی برای اصلاح مسائل است، وفاداری ابدی انتظاری غیر منطقی خواهد بود.

9-باورهای غلط درباره دوستی | پایان دوستی یعنی ناکامی

همانطور که گفته شد برای دوستی از دست رفته میتوان سوگوار بود. اما برخی از دوستی ها اساسا بهتر است که پایان یابد و در این صورت انتخاب پایان دادن به آن دوستی نشانه بلوغ خواهد بود و نه شکست و ناکامی. وقتی در دوستی ها احساس دو طرفه بودن مواضع و عواطف متوقف می شود و شرایط به سمت یک طرفه شدن تلاش ها سوق پیدا می کند و نقاط مشترک خود را از دست می دهند یا با نیازها و دیدگاه های مختلف با جهان برخورد می کنند پایان دادن به یک دوستی نه یک ناکامی و شکست خوردگی بلکه می تواند سالم ترین تصمیم باشد. 

10-دوستی و ایده آل گرایی

دوستی ها به اشکال مختلف به وجود می آیند و شکل ایده آلی از آن ها وجود ندارد. برخی از آن ها از کودکی شروع می شود و در طول زندگی ادامه می یابد. موارد دیگر فقط برای یک تابستان در کمپ تابستانی و تفریحات کوتاه مدت دوام می آورند. گاهی دوستی ها بسیار نزدیک هستند در حالی که برخی دیگر عمدتاً در محافل اجتماعی مشترک وجود دارند. ممکن است متوجه شوید که برای انواع خاصی از دوستی به سمت افراد خاصی گرایش دارید و انواع مختلفی را دوست می دارید. همانطور که برخی دیگر فقط پیوندهای نزدیک تر یا معمولی تر را ترجیح می دهند. هیچ مدل کامل و ایده آلی برای حفظ دوستی تا زمانی که برای شما مفید باشد وجود ندارد. 

11-الزام و اجبار برای داشتن یک دوست خاص

باور بر این است که همه آدم ها به کسی که بهترین دوست او باشد نیاز دارند.اگرچه تاثیر دوست در نوجوانان ثابت شده است داشتن یک دوست صمیمی خوب است اما اجباری در آن نیست. برخی از مردم نگرش این چنینی به دوستی ندارند و دوستان خود را در گروه ها یا سطوح مختلف دسته بندی نمی کنند. افرادی هم هستند با داشتن یک دوست به عنوان «بهترین» احساس می‌کنند که به نوعی درگیر و محدود می‌شوند. در نتیجه این نوع تعهد را دوست ندارند.

بدون توجه به دلیل آن، افراد زیادی وجود دارند که احساس نمی‌کنند هیچ دوستی در بالای هرم اجتماعی آن ها دارای جایگاه ویژه ای است و این دیدگاه کاملاً عادی و سالم است. اگر دوست صمیمی می خواهید عالی است اما اگر نمی خواهید و یا تا کنون کسی را به عنوان بهترین دوست انتخاب نکرده اید نباید احساس بدی داشته باشید یا خود را تحت فشار قرار بدهید.

12-عدم روابط دوستانه و معضلات اجتماعی

اینکه اگر دوستی ندارید مشکلی در شما وجود دارد نیز یکی دیگر از همین باورهای غلط است. اگر دوستانی در اطراف خود نداشته باشید مادامی که خود شما احساس ناراحتی نکنید یعنی هیچ مشکلی وجود ندارد. این بدان معنا نیست که شما نمی دانید چگونه اجتماعی شوید یا چگونه ارتباط برقرار کنید. برخی از مردم از نداشتن دوست کاملاً خوشحال و راضی هستند. افراد در هر شکل و ظرفیتی نیازهای متفاوت با شدت و ضعف متفاوت دارند. 

برخی افراد اگر همیشه در محاصره اطرافیان نباشند احساس پوچی می کنند و برخی دیگر اگر نگران حفظ آن روابط نباشند احساس رضایت بیشتری دارند. برخی از مردم مجبور نیستند به دنبال یک سری از دوستی ها بروند و مطلقاً هیچ اشکالی در شما وجود ندارد اگر جز این دسته از افراد باشید. علاوه بر این همه افراد دوره‌هایی را می‌گذرانند که در آن دوستان کمتری دارند و این ممکن است به دلایل مختلفی اتفاق بیفتد. برای مثال این واقعیت که شما به تازگی به یک شهر جدید نقل مکان کرده‌اید یا اینکه فارغ‌التحصیل شده‌اید و همه دوستان سابق به خانه بازگشته‌اند. 

سخن آخر

مشکل واقعی این افسانه ها چیست؟ اول اینکه آن ها بیانیه های کلی گویانه هستند. هیچ رابطه ای هرگز به طور کامل به آن ها پایبند نخواهد بود. کسانی که در دوستی هستند باید باورهای خود را در مورد دوستی بررسی کنند. اسطوره ها و کلیشه ها را به چالش بکشند و انواع روابطی را بسازند که بهترین نتیجه و احساس را برای آن ها به وجود می آورد. برای آگاهی بیشتر در این زمینه از مشاوره روانشناسی مشورت بخواهید.