سندرم توره (Tourette) یا به اختصار TS، عارضهای مربوط به سیستم عصبی است. سندرم توره باعث میشود افراد «تیک» داشته باشند. تیکها به معنی تکانها، حرکات یا صداهای ناگهانی است که افراد به طور مکرر ایجاد میکنند.
افرادی که تیک دارند نمیتوانند بدن خود را از انجام این کارها بازدارند. برای مثال، فرد ممکن است مرتب چشمک بزند یا ناخواسته خرخر کند.
تیک کمی شبیه سکسکه است. اگرچه ممکن است تمایلی به سکسکه کردن نداشته باشید، اما بدن شما این کار را میکند. گاهی اوقات افراد میتوانند مدتی خود را از انجام یک تیک خاص بازدارند، اما این کار سخت است و در نهایت فرد مجبور به انجام آن است.
دو نوع تیک وجود دارد که یکی تیک حرکتی و دیگری تیک صوتی با توضیح زیر است:
تیکهای حرکتی
تیکهای حرکتی حرکات بدن هستند. نمونههایی از تیکهای حرکتی شامل چشمک زدن، بالا انداختن شانهها یا تکان دادن دست است.
تیکهای صوتی
تیکهای صوتی صداهایی هستند که فرد تولید میکند. از جمله تیکهای صوتی میتوان به زمزمهٔ زیرلبی، صاف کردن گلو یا بلند گفتن یک کلمه یا عبارت اشاره کرد.
و هر دوی این تیکها میتوانند ساده یا پیچیده باشند
پزشکان و دانشمندان علت دقیق آن را نمیدانند، پس دلایل ایجاد سندرم توره و سایر اختلالات تیک به خوبی شناخته شده نیست. اما تحقیقات حاکی از آن است که سندرم توره یک بیماری ژنتیکی ارثی است. این بدان معناست که از طریق ژنها از والدین به کودک منتقل میشود. بر اساس این تحقیات مطرح شده است که این سندرم یک اختلال ژنتیکی پیچیده است که احتمالاً در نتیجهٔ تعامل متقابل چندین ژن با دیگر عوامل محیط رخ میدهد.
مطالعات ژنتیکی نشان داده است که سندرم توره به عنوان یک ژن غالب به ارث میرسد و تقریباً ۵۰ درصد احتمال دارد که والدین ژن را به فرزندان خود منتقل کنند.
پسرهای دارای ژن یا ژنهای سندرم توره سه تا چهار برابر بیشتر از دخترها علائم را نشان میدهند.
سندرم توره میتواند در اثر متابولیسم و تجزیهٔ غیرطبیعی دوپامین که یک مادهٔ شیمیایی در مغز است ایجاد شود.دانشمندان همچنین در حال بررسی سایر علل احتمالی و عوامل خطرساز محیطی هستند که ممکن است در سندرم توره مؤثر باشند. برخی مطالعات نشان دادهاند که عوامل زیر ممکن است با این سندرم مرتبط باشند، اما برای درک بهتر این ارتباطات، تحقیقات بیشتری لازم است:
- سیگار کشیدن در دوران بارداری
- عوارض ثانویهٔ بارداری
- وزن پایین نوزاد هنگام تولد
- عفونتها
محققان در مورد این مورد آخر که آیا برخی کودکانی که دچار عفونت میشوند، احتمال بیشتری برای ابتلا به تیک دارند یا خیر، نتایج متناقضی به دست آوردهاند. دانشمندان در تلاش برای درک بهتر سندرم توره و یافتن راههای بهتر مدیریت آن و کاهش احتمال ابتلای فرد به این سندرم، همچنان در حال مطالعهٔ علل و عوامل خطرساز بروز آن هستند.
زینب معصوم زاده